Η Ευρώπη του 18ου αιώνα αποτελείτο από ένα σύστημα κρατών των οποίων τα σύνορα ήταν με σαφήνεια καθορισμένα και οι κυβερνήτες τους ήταν απόλυτοι μονάρχες εντός των βασιλείων τους. Οι αμοιβαίες σχέσεις ρυθμίζονταν στη βάση ενός συγκεκριμένου διπλωματικού πρωτοκόλλου που διεποταν από σαφείς αρχές Διεθνούς Δικαίου. Οι μεταξύ τους πόλεμοι διεξάγονταν βάση ενός εξίσου καλά καθορισμένου πρωτοκόλλου από επαγγελματικές και ένοπλες δυνάμεις που στρατολογουνταν από ολόκληρη την Ευρώπη και διοικούνταν από ένα σχεδόν κατά τον ίδιο βαθμό διεθνές αριστοκρατικό σώμα του οποίου τα μέλη συνδέονταν με δεσμούς συγγένειας.
Οι μοναρχίες του παλαιού καθεστώτος ήταν αναγκασμένες να κάνουν με μεγάλη προσοχή τους στρατιωτικούς υπολογισμούς: η συντήρηση τακτικών δυνάμεων ήταν ένα βαρύ φορτίο για τα δημόσια ταμεία τους. Για ένα επαναστατικό όμως έθνος, όπως η Γαλλία, οι αριθμοί δεν είχαν καμία σημασία. Το 1793 ο διαθέσιμος αριθμός εθελοντών είχε πια εξαντληθεί. Έτσι λοιπόν ο Νόμος της 23ης Αυγούστου θέσπισε ότι «από σήμερα και ωσότου οι εχθροί μας εκδιωχθούν από τα εδάφη της Δημοκρατίας, όλοι οι Γάλλοι βρίσκονται σε διαρκή στρατιωτική επιστράτευση».
Η μη τήρηση αυτών των περιορισμών με τη μορφή αποθησαυρισμού ή δοσοληψιών στη μαύρη αγορά, τιμωρείτο με θάνατο. Η κατασκευή οπλων, πυρομαχικων, στολών και εξοπλισμού ήταν οργανωμένη σε εθνική βάση. Ακόμη και οι επιστήμονες είχαν επιστρατευτεί για την επίλυση προβλημάτων που αφορούσαν τη μεταλλουργία, τα εκρηκτικά, τη βαλλιστική και άλλα ζητήματα σχετικά με την κατασκευή οπλων.
Η αντεπαναστατική συσπείρωση των Ευρωπαίων ηγεμόνων προκάλεσε, ωστόσο, ρήξη στο εσωτερικό μέτωπο της Γαλλίας. Εκδηλώθηκαν φιλοβασιλικές εξεγέρσεις. Για την αντιμετώπιση της κρίσης σχηματίστηκε, με τη συγκατάθεση της Συμβατικής Συνέλευσης, η Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας με επικεφαλής αρχικά τον Δαντον και στη συνέχεια, από τις 27 Ιουλίου 1793 ως τις 27 Ιουλίου 1794, τον Ροβεσπιέρο.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής, που ονομάστηκε Περίοδος της Τρομοκρατίας, περίπου 300.000 άνθρωποι συνελήφθησαν με αφορμή υποψίες ότι πρόδωσαν την Επανάσταση ενώ πάνω από 17.000 εκτελέστηκαν μπροστά σε πλήθη που ζητωκραύγαζαν. Κατά την περίοδο αυτή η γκιλοτίνα έγινε το κύριο σύμβολο της Επανάστασης. Τα μέτρα αυτά αλλά και άλλες υπερβολές της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας δημιούργησαν πολλούς εχθρούς εναντίον του Ροβεσπιέρου.
Έτσι, ο πόλεμος που είχε ξεκινήσει για την άμυνα της Γαλλίας και την υπεράσπιση της Επανάστασης της μετατράπηκε σε έναν πόλεμο αρχικά λεηλασίας και στη συνέχεια κατάκτησης. Ο νεαρός Βοναπάρτης οδήγησε τις δυνάμεις του στην Ιταλία το 1796 με την απλή υπόσχεση της λεηλασίας, εγκαινιάζοντας έτσι μια σειρά κατακτήσεων, η οποία απέκτησε τη δική της κινητήρια δύναμη. Τα στρατεύματα ακολούθησαν τον Ναπολέοντα όχι μόνο στην Ιταλία αλλά και στην Αίγυπτο, στη Γερμανία, στην Πολωνία και τέλος στη Ρωσία, επειδή δεν είχαν άλλη εναλλακτική λύση και με την προοπτική της λεηλασίας.
Βιβλιογραφία
–Howard, Michael, (2000), Ο ρόλος του πολέμου στη νεότερη ευρωπαϊκή ιστορία, εκδόσεις: Ποιότητα, Αθήνα.
–Φρανσουά Φυρε, Ντενι Ρισε, (1997), Η γαλλική επανάσταση. Εστία, Αθήνα.
Επιμέλεια κειμένου: Κατερίνα Φωτιάδου
Πηγή: issuesofhistory.wordpress.com
